TV Most

"Od usmene književnosti čiju starost nismo izmerili, ali znamo da traje koliko i govor, od žitijske literature koja je prva zapisana, u vizantijskom srednjem veku, u hilandarskim, studeničkim i drugim kanonskim spisima, u stihu, pripovetkama, romanu i drami, s književnoistorijskim tumačenjima, kritikama koje su antologijska hronika u Ediciji, sa životopisima i bibliografskim podacima, sve to okupljeno u istom nizu, u svečano opremljenim tomovima, svedoči o trajnosti i vrednosti koja ne može nestati, otkriva bogatstvo i ukupnost srpske književnosti", ističe Vuksanović.

RTV (Aleksandar Korom)

Zajedno su knjige koje su nastajale na predvukovskim oblicima srpskog jezika i knjige novije književnosti srpskog naroda, jer, smatra glavni urednik, svako podvajanje donosi nacionalnu štetu.

U prvoj seriji ima 120 knjiga, u drugoj seriji biće još pedesetak tomova, svih žanrova i Vuksanović podvlači da neće izostati nijedan pisac od značaja.

Priređivači su akademici, profesori univerziteta, književni istoričari i kritičari, naučni istraživači i pisci, a glavna osobina svih knjiga u Ediciji, prema rečima Vuksanovića, jeste da ovakvo naučno izdanje može da koristi i učenik i profesor, i čitalac bez velikog obrazovanja i intelektualac visokog reda.

"U knjigama je, kao u kakvom velikom sažetku, objavljeno ono što je najbitnije za proučavanje ili upoznavanje nekog pisca i nekog književnog žanra. Zato imamo stotine stalnih pretplatnika, koji su uz budžetski novac koji dobijamo najbolja podrška celom poduhvatu", naglasio je on.

Godišnja kola, po pravilu u 10 knjiga, nisu iz istog perioda, već su raznolika i po drugim osobinama - u njima su pesnici, prozni i dramski pisci, izabrani po literarnoj srodnosti ili u tematskim antologijama.

Svako kolo ima nameru da privuče ljude čija su stanovišta i odnos prema književnosti različiti.

Uključene su zbirke potisnutih priređivača, a Vukovo mesto je pojačano sa još dve knjige - u jednoj su njegovi odabrani spisi, a u drugoj svi književni delovi iz oba izdanja Srpskog rječnika, kaže Vuksanović.

"Objavili smo Gundulićeve spevove u posebnoj knjizi, ali i antologiju stare dubrovačke i bokokotorske poezije. U ranijim edicijama srpske književnosti, zbog raznih obzira i političkih preporuka, nije tako bilo. U 10. kolu će biti Držićeva knjiga. Nikome ništa ne uzimamo, ali nikome ne odvajamo iz istorijske književne baštine koja je nastala na srpskom jeziku kao osnovi", naglasio je Vuksanović.

U pet knjiga raspoređeno je desetine pisaca žitijske ili srednjovekovne književnosti - Sveti Sava ima zasebnu knjigu, a ostale su zajedničke.

"U novom kolu su četvorica pisaca: Kantakuzin, Mihailović iz Ostrovice i dva patrijarha - Pajsije i Crnojević. Njihovu knjigu je priredio Tomislav Jovanović, koji je i urednik svih pet tomova iz starog doba", navodi Vuksanović.

U ovogodišnjem kolu najduži vremenski raspon ima antologija književnosti za decu, u dva toma - u jednom su stihovi, u drugom kratka proza, od Zaharije Orfelina iz 18. veka do Igora Kolarova koji je rođen 1973. godine, čime je srpska književnost za decu prvi put dobila ovakav i ovoliki izbor (urednik Zorana Opačić).

Pesme, pripovetke i kratak roman Jelene Dimitrijević u istoj su knjizi s prozom i dramom Vladana Đorđevića, koji je, podseća Vuksanović, poznatiji u medicini i politici, a nepravedno kao pisac gotovo zaboravljen, kao i Jelena Dimitrijević.

Božidar Knežević, rodom iz Uba, iz "glavnog grada" srpske filozofije, profesor iz unutrašnjosti Srbije i sirotni Beograđanin, u srpskoj nauci i književnosti ostao je sa svojim izrekama, s knjigama misli. Odabrao ih je i komentarisao Saša Radojčić.

Dve knjige Dobrice Ćosića, "Korene" i "Bajku", kao svoj poslednji posao, s punom pažnjom priredio je Milan Radulović, rekavši da je prva knjiga temelj, a druga krov ukupne Ćosićeve književne građevine.

Porodičnu trilogiju, odabrane pripovetke i eseje Danila Kiša u obimnu knjigu je okupio Mihajlo Pantić, pesme i eseje Miodraga Pavlovića njegov tumač Đorđe Despić, a pripovetke i dva romana Miroslava Josića Višnjića odabrao je Radivoje Mikić.

U knjigama devetog kola, prema redovnom običaju, štampani su i tekstovi književnih kritičara i istoričara literature.