TV Most

Glavni urednik SKZ, izuzetno iskusni izdavač, koji se ovim poslom bavi već nekoliko decenija književnik Dragan Lakićević je konstatovao da on u svojoj karijeri ne pamti da je neko strogo naučno istoriografsko biografsko delo, za tako kratko vrerme, dobilo drugo izdanje.

Pri tome je skrenuo pažnju da je u pitanju knjiga u luksuznom, tvrdom povezu, na 556 strana, koju prate registri geografskih pojmova i imena, odlomci iz recenzija prof. dr Duška Kovačevića i dr Latinke Perović, beleške o autoru i o knjizi i oko 400 fusnota kao i desetak fotografija vezanih za poslednjeg kralja iz dinastije Obrenović.

O knjizi koja je štampana kao posebno izdanje govorila je naučni saradnik Instituta za savremenu istoriju u Beogradu dr Jasmina Milanović i autorka, inače profesor novije srpske istorije na Odeljenju istorije beogradskog Filozofskog fakulteta koja već duže vreme istražuje građu o vremenu vladavine Obrenovića.

Milanovićeva je podsetila da su sudbina Aleksandra Obrenovića i njegove supruge, kraljice Drage Mašin kao i njihov tragični kraj 1903. u srpskoj istoriografiji često tumačeni u skaldu sa političkim prilikama.

"Romansirane biografije su pri tome učinile više štete nego koristi", upozorila je ona i dodala da "ni danas istoričari ne mogu da iskorene neke uvrežene stavove koji nisu naučno zasnovani".

Za istoričare je najteže da se izbore sa romantičarskim stavovima koji su nastali u 19. veku a žive i danas, pogotovo što su ih lansirali neki od naših uglednih istoričara koji su želeli da ocrne Obrenoviće pred narodom i tako opravdaju dinastičku smenu na čelu Srbije.

Prema rečima Milanovićeve, njena mentorka prof. Rajić je uložila puno truda i vremena da nađe arhivsku građu u Austriji, Nemačkoj, posebno u Rusiji, koja je odnosi na vreme kralja Aleksandra Obrenovića, jer je u Srbiji ova građa sistematski uništavana.

Prema njenom tumačenju, činjenica da je knjiga u tako kratkom roku doživela drugo izdanje je potvrda da čitaoci, a ne samo naučnici, žele da se upoznaju sa stvarnim događajima a ne mitovima o jednoj od važnih istorijskih drama u srpskoj novijoj istoriji.

Knjiga prof. Rajić, smatra Milanovićeva, je pomak u pravcu stvaranja autentične slike o vremenu vladavine Obrenovića jer to ova dinastija zaslužuje pošto je mnogim svojim delima zadužila Srbe.

Kako je kazala autorka, srpski istoričari se poslednjih godina ponovo vraćaju pisanju monografija o pojedinim istorijskim ličnostima jer se pokazalo da je potreban nov, moderan pristup pisanju biografija a to znači da se ličnosti o kojima je reč stave u kontekst vremena u kome su živele i da se više pažnje posveti njihovom privatnom životu, a ne samo onom javnom kao što je bila ranija praksa.

Ona je priznala da je pisanje biografija na taj način veoma zahtevan posao ali bez tako detaljnog istraživanja nije moguće dolaziti do savremenog sagledavanja mesta i uloge ličnosti o kojoj je reč.

Izvor: Tanjug